Przychodzi Scrum Master na interview, część #1

Rozważasz przebranżowienie? A może w Twoim kalendarzu zaplanowana jest rozmowa rekrutacyjna na stanowisko Scrum Mastera? Ten wpis pomoże Ci w przygotowaniach do interview.

Poniżej znajdziesz kilka pytań jakie zadano mi w trakcie spotkań rekrutacyjnych do różnych firm oraz moje sugerowane odpowiedzi. Jeżeli odpowiedzielibyście inaczej dajcie znać w komentarzach pod artykułem. Dodam jedynie, że po wszystkich rozmowach byłem zaproszony na dalsze etapy rekrutacji. Nazw firm, z oczywistych względów wymienić nie mogę, ale pochodziły one z branż: finansowo-ubezpieczeniowej, mediowo-rozrywkowej oraz e-commerce. Tyle słowem wstępu, przejdźmy do pytań 🙂

Kto jest najważniejszy na demo?

W pierwszej kolejności warto rozwinąć słówko „demo”. Jest to tylko część składowa wydarzenia Scrumowego jakim jest Sprint Review. Na spotkaniu tym, powinno odbyć się podsumowanie, przegląd całego Sprintu, a jego głównym celem jest inspekcja wytworzonego Przyrostu oraz adaptacja Backlogu Produktu, czyli dwóch artefaktów Scruma. Jeżeli wydarzenie to ograniczamy wyłącznie do suchego demo, po którym nie uzyskamy żadnej informacji zwrotnej od obecnych na spotkaniu interesariuszy, tracimy okazję do wspomnianej inspekcji i adaptacji, które stanową filary empiryzmu, na bazie którego osadzony jest Scrum.

Warto też wspomnieć, że efektem Sprint Review jest zaktualizowany Product Backlog, który stanowi wsad do planowania kolejnego Sprintu.
Po wyjaśnieniu czym jest Sprint Review i do czego doprowadza nazywanie tego wydarzenia w skrócie „demem”, przechodzimy do sedna pytania czyli kto jest w nim najważniejszy.

Moim zdaniem ciężko wskazać jedną najważniejszą rolę i osobę, dlatego opisałbym po prostu kto bierze udział w Podsumowaniu Sprintu, jaką ma w nim rolę i co by się stało gdyby tej osoby zabrakło. Poczynając od obecności interesariuszy, których informacja zwrotna jest bardzo wartościowa dla zespołu i pozwala na wspomnianą inspekcję i adaptację, poprzez Product Ownera, który omawia ukończone i nieukończone w Sprincie elementy Backlogu oraz przedstawia plany na przyszłość, Developerzy, którzy prezentują ukończoną (zgodną z Definition of Done) pracę, czyli wspomniane demo, a kończąc na Scrum Masterze, który dba o właściwe zrozumienie przez wszystkich celu spotkania i uczy jak utrzymać je w narzuconych przez Scrum Guide’a ramach czasowych, czyli maksymalnie 4 godzinach.

W związku z tym, że rekrutujemy się na stanowisko Scrum Mastera to warto podać kilka konkretnych przykładów, jak wywiązywaliśmy się z naszych obowiązków w trakcie Sprint Review. Nie zaszkodzi wspomnieć co sprawiało nam trudności i jak sobie z nimi poradziliśmy.

Jak dbasz o swój rozwój?

Na to pytanie chyba nie ma złej odpowiedzi, a każdy Scrum Master wypracowuje sobie z czasem swoje własne metody. Kluczowe jest jednak, żeby pokazać, że faktycznie to robimy i podać przykłady zahaczające o kilka słów kluczowych oraz popularnych w agile’owym środowisku konceptów:

• Tytułem wstępu wspomnij o procesie ciągłego doskonalenia czyli continuous improvement, na którym mocno bazuje Scrum. Obrazują go elementy takie jak Sprint Review, w trakcie którego pozyskujemy informację zwrotna na temat Produktu czy Sprint Retrospective, gdzie stale poprawiamy sposób w jaki pracuje zespół. Ciągłe doskonalenie dotyczy także samego Scrum Mastera, dlatego dbanie o rozwój jest w tej roli kluczowe.
• Powiedz o empiryzmie, czyli koncepcji, w której zakładamy, że cała posiadana przez nas wiedza pochodzi z doświadczania i eksperymentowania. Nie inaczej jest z rozwojem Scrum Mastera. Jego kompetencje i umiejętności powinny być zatem zdobywane i budowane „na placu boju”. Nie wystarczy wymienić z pamięci kilku tytułów książek, które przeczytaliśmy trzy lata temu czy pochwalić się zdanym certyfikatem. Trzeba pokazać, że faktycznie stosujemy zdobytą wiedzę w praktyce i potrafimy zderzyć ją z rzeczywistością.
• Koncepcja Shu-Ha-Ri – z jakiegoś powodu społeczność agile’owa zafascynowała się tym trzy stopniowym modelem uczenia się i zdobywania umiejętności zaczerpniętym od mistrzów Aikido.
  Poziom Shu to etap, w którym adepci tej sztuki walki dopiero zaczynają swoją przygodę i jedynie starają się jak najdokładniej powtarzać konkretne ruchy i techniki mistrza, często nie do końca je jeszcze rozumiejąc.
  Poziom wyżej, czyli Ha to dobra znajomość technik i zasad, pozwalająca na eksperymentowanie, łączenie i doświadczanie.
  Ostatnie stadium rozwoju to poziom Ri, w którym to uczeń sam staje się dla siebie nauczycielem i tworzy własne techniki, rozwiązania i styl.
  
  W trakcie rozmowy warto wykazać się znajomością tej koncepcji i opowiedzieć gdzie widzimy się z naszymi umiejętnościami. Przykładowo – jestem na poziomie Ha w technikach udzielania informacji zwrotnej, gdyż regularnie, przynajmniej raz w tygodniu ćwiczę je z członkami swojego zespołu Scrumowego. Jeżeli zaś chodzi o skalowanie Scruma to reprezentuję poziom Shu, gdyż nigdy nie brałem udziału w rozwoju produktu, który wymagał więcej niż jednego zespołu developerskiego. Znam Nexus’a, LeSSa i SAFe’a jedynie w teorii.

• Bądź konkretny i szczegółowy – jeżeli wspominasz, że rozwijasz się czytając książki, opowiedz jakie konkretnie, jakich autorów, dlaczego akurat te i co z nich wyniosłeś i zastosowałeś w praktyce.
  Jeżeli mówisz o nauce poprzez uczęszczanie na kursy i meet-upy, również dodaj nieco szczegółów czego dotyczyły, co z nich wyniosłeś i czego już doświadczyłeś. Na pewno zdawkowa odpowiedź w stylu: „czytam różne książki, blogi i czasami jak mam czas chodzę na meet-upy” to stanowczo za mało 😉

Opisz jedno usprawnienie, które udało Ci się wdrożyć

Na początek odnieś się do tego kto w zespole scrumowym faktycznie odpowiedzialny jest za ogólnie pojęte “wdrażanie usprawnień” i czy aby na pewno jest to Scrum Master.

Moim zdaniem warto na wstępie wyjaśnić to, że rolą Scrum Mastera jest między innymi nauczanie samoorganizacji, facylitacja wydarzeń scrumowych czy coaching, a wszystkie te aktywności mają zachęcić do myślenia i wypracowywania rozwiązań przez sam zespół, a nie przez Scrum Mastera.

Z drugiej jednak strony nie każdy, a w zasadzie rzadko który zespół, na początku swojej drogi ku zwinności potrafi się sam zorganizować i wypracować samodzielnie rozwiązania problemów, jakie napotka na swojej drodze w trakcie Sprintu.
W tym kontekście warto wspomnieć o modelu sytuacyjnego przywództwa Kena Blancharda lub o jego wersji dla Scrum Masterów stworzonej przez Mike’a Cohna czyli Sytuacyjnym Scrum Masteringu.

Jeżeli zespół jest mało doświadczony w pracy w Scrumie, czyli znajduje się w modelu Mike Cohna na poziomie gotowości R1 – nie posiada odpowiednich umiejętności oraz zaangażowania lub nie czuje się po prostu pewnie i bezpiecznie – miękkie, coachingowe metody nie pomogą, a wręcz mogą wydawać się absurdalne. To tak jakby do kontuzjowanego w trakcie meczu piłkarza zamiast pomocy medycznej wysłać coacha, który będzie pytał: „ale dlaczego sport jest dla ciebie taki ważny w życiu?”. W tego typu sytuacjach od Scrum Mastera będzie wymagana postawa mówiąca wprost i konkretnie jak zespół ma postępować, przykładowo: robić przynajmniej raz na Sprint jego Retrospekcję.

Wspomnij zatem o kilku prostych przypadkach, które udało Ci się osobiście wdrożyć do swojego zespołu oraz dlaczego były one wartościowe. Koniecznie podkreśl, że był to stan przejściowy. Docelowo rolą Scrum Mastera jest przenoszenie odpowiedzialności na zespół, nauka samoorganizacji i wspieranie tylko w przypadkach gdzie jest się o to proszonym.

Warto także wspomnieć o usprawnieniach jakie wypracował dojrzały scrumowo zespół, dzięki naszej facylitacji i coachingowi. Najlepiej jeżeli jest to coś świeżego np. z ostatniego Sprintu. Pokaże to nasze doświadczenie w pracy, w prawdziwej roli Scrum Mastera i poprawnym Scrumie. Nasza praca i stosowanie postaw odpowiednich do sytuacji doprowadziło ostatecznie nasz zespół do samooorganizacji. Wypracowane usprawnienia przez zespół to…

Prezent i Newsletter

Dziękuję za doczytanie artykułu do końca. Interesuje Cię jakie jeszcze pytania zadano mi w trakcie rozmów rekrutacyjnych na stanowisko Scrum Mastera oraz jak na nie odpowiedziałem? Zapisz się na Newsletter korzystając z formularza poniżej, a otrzymasz dwa dodatkowe, niepublikowane nigdzie pytania i odpowiedzi, które mam nadzieję pomogą Ci w przygotowaniu się do Twojej rozmowy o pracę 🙂

Zobacz także

• Mike Cohn – Situational Scrum Mastering
  https://www.mountaingoatsoftware.com/blog/the-role-of-leaders-on-a-self-organizing-team
• Ken Blanchard – Situational Leadership
  https://www.researchgate.net/profile/Drea_Zigarmi/publication/240286533_Situational_LeadershipR_After_25_Years_A_Retrospective/links/544925050cf2f6388080df24/Situational-LeadershipR-After-25-Years-A-Retrospective.pdf
  https://www.youtube.com/watch?v=b_YDOpxpWrU
• Martin Fowler – Shu Ha Ri https://www.martinfowler.com/bliki/ShuHaRi.html
• Scrum.org – Sprint Review: Much More Than Just A Demo
  https://www.scrum.org/resources/blog/sprint-review-much-more-just-demo